Bạn đang là thành viên (member) của một diễn đàn nào đó? Rồi một ngày,
bạn có cuộc tranh cãi "nảy lửa" với một member khác trên diễn đàn, hay
tỏ ra không đồng tình với cách làm việc của Moderator (Mod), bạn đưa ra
ý kiến…
Ngày đẹp trời nọ khi bạn log lại vào diễn đàn, thì ôi thôi, cái nick
của bạn đã bị ai đó thẳng tay "chém"… Diễn đàn càng đông thành viên và
nổi tiếng, cuộc chiến càng dai dẳng khốc liệt!
Mod - Chân dung "quyền lực"
Trong một diễn đàn (forum), người có quyền lực cao nhất, nắm trong tay
quyền "sinh", "sát" được gọi là Admin, thường thì Admin là người có
hiểu biết sâu rộng về công nghệ thông tin (IT). Tiếp đến là SMod (super
Mod). Tương tự như Admin, SMod cũng có trình độ hiểu biết sâu rộng về
IT, và là người cùng Admin trực tiếp quản lý một diễn đàn. Mọi kiện
cáo, thắc mắc của “mem” chủ yếu do Admin và SMod trả lời và giải quyết.
Dưới SMod chính là lãnh địa cai quản của Mod. Diễn đàn thường chia ra
làm nhiều khu, mỗi khu do một Mod điều hành. Các Mod này đa phần là
"thành viên ruột" của diễn đàn, qua các đóng góp - ý kiến và cả những
lần offline coi như "chứng minh năng lực" thì được giao quyền Mod. Các
cuộc "phím chiến" chủ yếu xảy ra giữa "mem" và các Mod này.
Diễn đàn đã sinh Mod thì phải có "mem", hay nói đúng hơn là nhờ có
"mem" mà diễn đàn mới cần đến Mod. Các member - xin cứ gọi tắt là mem
như giới online vẫn gọi - chia làm 3 đối tượng chính. Thứ nhất là mem
"lão làng" - đối tượng được nhiều người trong diễn đàn biết đến vì gắn
bó lâu với diễn đàn, có nhiều đóng góp hoặc hiểu biết nhiều, hay
"quậy"... nên được nhiều người biết và thường "có tiếng nói".
Đối tượng thứ 2 là những mem bình thường, vào diễn đàn để tìm thông
tin, giao lưu và giảI trí, coi như dạng... thường dân, đi và đến, in -
out ko dấu vết!
Đối tượng thứ 3 là các Spamer - đối tượng chuyên "xả rác". Đây là những
người có số lượng bài viết kỷ lục nhưng... vô nghĩa hoặc bị coi là
"thiếu tinh thần xây dựng". Các spamer là đối tượng bị mem thường dân
"ngại" và Mod "soi" vì hay đưa ra những ý kiến "chẳng giống ai".
Spamer - đối thủ ngang tài
Không có spamer, sao biết đến vai trò Mod. Để quản lý được các spamer
nhiều Mod phải than bận như... "mõ". Các cuộc chiến nổ ra hầu hết là
giữa các Mod và mem tại khu vực mà Mod đó quản lý. Nào là dọn dẹp các
link virus phá hoại diễn đàn, nào đấu lý đấu khẩu với các spamer.
Spamer càng "già", Mod càng căng thẳng, nhất là với những mem đã "thăng
hạng" lên đến "vua spam" hay "trùm spam".
Những spamer bình thường thì chỉ buông được vài câu vô nghĩa như: "Bóc
tem", "Phá tem", "Hay quá, chưa xem, để tý nữa xem, xin cái tem" để câu
bài. Các đối tượng này thường không thọ lâu tại diễn đàn, Mod coi
như... cỏ rác. Còn các nhân vật được mệnh danh là vua spam hay trùm
spam thường có kiểu spam rất "pro", topic nào cũng có thể tham gia, từ
chuyện mớ rau, củ sắn hay chuyện bom nguyên tử, tên lửa đạn đạo hoặc
nhiều khi là những tin đồn thất thiệt đâu đâu. Dân tình đang bàn tán đề
tài học thuật hay chia xẻ chuyện riêng tư, những anh chàng này có thể
nhảy phắt vào tham gia vài câu rồi cười rất... "nham nhở", nại lý do
"buồn quá, sì-pem chơi!".
Những spamer cao tay thường khéo léo thổi bùng lửa giận của các mem khi
động chạm vào vấn đề, rồi giữa cuộc tranh cãi đang hăng thì tưng tửng
ra vẻ ngây thơ: "thế à, không biết!". Tội to chưa đến, lỗi nhỏ khó lờ,
họ chẳng vi phạm nội quy nào nên các Mod vì sự tấp nập của diễn đàn mà
đành ngậm ngùi bỏ qua, thỉnh thoảng chỉ nhắc nhở: "Chỗ nào cũng thấy pa
này". Việc một vua spam hay trùm spam được đưa ra "pháp trường" thường
được mọi người ủng hộ và hoan nghênh vì "hạ" được các đối tượng này là
việc rất khó khăn. Chuyện xích mích, để nổ ra "phím chiến" giữa Mod và
mem cũng muôn hình vạn trạng, kết cục của các cuộc chiến này thường là
spamer bị chém và Mod thì bị cấp trên nhắc nhở do "nạn nhân" kiện lên
"phường" (kiện lên Admin hoặc SMod).
Tưng bừng "phím chiến"
"Không đàn áp để đến nỗi các mem bỏ đi, thì đâu đến nỗi nổi lên những
spamer như thế", dân mạng thường lẩm bẩm những câu đầy triết lý văn
chương như vậy.
Nói về các cuộc chiến của Mod và mem thì không thể kể hết. Từ việc
không đồng tình với cách làm việc của Mod như del bài không nói trước,
phạt lung tung v.v… việc 2 mem tranh cãi bất phân thắng bại, Mod bênh
vực mem thân quen, vậy là xích mích. Ai cũng có lý của mình, nhưng
thường lý của mem không bằng lý của Mod. Tranh cãi chán chê, một số mem
quay ra chỉ trích Mod còn… trẻ con, chưa hiểu đời. Đáp lại lời chỉ
trích đó, Mod đưa mem lên thớt và… "chém". Mất nick này mem lập một
nick khác, tiếp tục cuộc trường kỳ chỉ trích của mình, nói để... "bảo
vệ cái quyền được nói" (!). Mem ít tài thì đặt khẩu hiệu "đá xoáy" Mod
dưới chữ ký của mình, một số mem có khả năng châm biếm thì sáng tác vài
giai thoại "đánh gà mắng chó" để đả kích Mod.
Để đối phó với vấn nạn này, nhiều ban quản trị diễn đàn đã phải ra một
điều luật là cấm các thành viên có lời lẽ… bóng gió, mỉa mai! Đổi lại,
các mem cũng có xu hướng tiêu cực hơn, hẹn nhau ra ngoài đời "xử lý"
theo kiểu "Chú cho anh xin cái địa chỉ, anh đến tận nơi tiếp chuyện
chú".
Chuyện phạt mem cũng nhiều cái tức cười, có một mem kêu khóc vì bị phạt
chỉ vì cái chữ ký quá… loè loẹt. Một mem khác thì cứ "kêu oan" vì nhân
Quốc khánh mồng 2 tháng 9 đã đặt quốc kỳ của Việt Nam lên làm Avatar,
bị Mod "chém" với lý do "Diễn đàn không liên quan đến chính trị". Mem
này than: "Mình lấy avatar hình quốc kỳ để kỷ niệm ngày quốc khánh mà
cũng bị ghép vào tội vi phạm về chính trị, thật không hiểu nổi, ban
quản trị là người nước… nào nữa".
Nếu chỉ loanh quanh chuyện "cấm nói", xóa "acc" (account) trên diễn
đàn, có lẽ cuộc chiến của Mod và mem cũng vô hại, nếu không nói có đôi
phần... dễ thương khi mọi người có chủ đề chung để cùng quan tâm, bàn
luận cho diễn đàn bớt tẻ. Nhưng đã có không ít cuộc "phím chiến" mang
sắc màu thù hận hoặc động cơ không trong sáng. Còn nhớ, một mem của
diễn đàn nọ đã bị treo nick do vi phạm nội quy, nhanh nhảu "tị nạn"
sang diễn đàn khác sản xuất bản "Luận tội D.V.K - tên độc tài của diễn
đàn X".
Điều đáng nói, đây là chiêu cạnh tranh không lành mạnh của diễn đàn tự
xưng "bảo vệ mem", đưa ra những thông tin không chính xác và mang tính
mạt sát cá nhân. Hay trên forum của game Võ lâm truyền kỳ - nơi các
game thủ sau những cuộc đấu trong game quay ra "phím chiến", đã có
những Mod bị "giáng chức" bởi làm chức phận quá "nhiệt tình". Đây
thường là những Mod cộng tác viên xuất thân từ game thủ nên ít nhiều có
liên hệ với bang hội hoặc các vụ việc trong game. Bênh "người nhà",
nhiều Mod làm "quá tay", khóa acc đối thủ với những lý do kỳ cục, bị
các mem phản đối.
"Sự đời Mod thắng Mem thua/ Kiếp sau lập acc xơ-cua ta bàn..." - Chuyện
ai đúng, ai sai tại các diễn đàn thường không có câu trả lời, vì lý lẽ
đều thuộc về những người quản trị. Họ tự đặt ra luật và thực thi chúng,
muốn tồn tại ở diễn đàn chỉ còn cách là spam, post bài và reply theo
đúng nội quy của diễn đàn đó. Nhiều mem vẫn vui vẻ lập tài khoản mới để
được đeo đuổi cuộc chiến của mình, có lẽ đó cũng chính là một phần tiếp
nên sức sống của mỗi diễn đàn. Song, quả thật khi đã nhiễm màu "quyền
lực" hoặc có tư thù, tư lợi cá nhân thì mọi chuyện không dừng ở đó.
"Khi tôi lập account để nói tiếng nói của mình, đó cũng là một phần
danh dự cá nhân. Và dù trên diễn đàn ảo hay ngoài đời, hễ động chạm đến
danh dự là người ta phải chiến đấu để bảo vệ" - một mem quyết liệt
tuyên bố. Và cứ như vậy, có lẽ cuộc chiến này sẽ chẳng có hồi kết.
p/sDiễn đàn có 3 loại Spamer.
Loại thứ nhất : khi bi chê là Spamer thì cười trừ.
Loại thứ hai: khi bị chê là Spamer thì hay cải lý.
Loại thứ ba : khi bị chê là Spamer thì không cải mà củng không cười, mà chỉ rút súng ra độp cho một phát