Tuy
không khắc nghiệt như các trường ở Hà Nội, nhưng cứ tháng 6 hàng năm,
nhiều bậc phụ huynh có con vào đầu cấp hoặc chuyển cấp từ Mầm non lên
Tiểu học, từ Tiểu học lên THCS khu vực thành phố (tp) Bắc Ninh lại gác
mọi lo toan thường nhật, để tất tả lao vào cuộc chạy đua cho con vào
ngôi trường mà họ, hoặc dư luận cho là tốt nhất. Việc chăm lo cho con
trẻ thể hiện trách nhiệm lớn lao của các bậc làm cha, làm mẹ. Tuy nhiên
do nhận thức chưa đúng đắn hoặc đơn giản chỉ là bị cuốn theo dư luận đã
phát sinh nhiều chuyện tiêu cực, nhiều tình huống bi hài xung quanh việc
chạy trường, chạy lớp. CÁC “BÀI” LÁCH LUẬTCó lẽ chỉ hiểu đơn thuần là trường ở trung tâm thành phố thì chất
lượng tất yếu đứng đầu, nên từ nhiều năm nay các trường Mầm non, Tiểu
học, THCS thuộc phường Tiền An, Ninh Xá và một số trường Mầm non như
Việt - Đan (phường Vũ Ninh), Hoa Hồng (phường Vệ An)… luôn trong tình
trạng quá tải. Quá tải bởi ngoài số học sinh có hộ khẩu thường trú, tạm
trú thì các trường này còn phải gánh thêm nhiều học sinh trái tuyến xuất
phát từ các mối quan hệ phức tạp của phụ huynh mà nhiều khi các trường,
thậm chí là Phòng GD-ĐT không muốn vẫn buộc phải nhận.
Theo quy định trước đây, ngoài những học sinh có hộ khẩu thường trú
thì những học sinh tạm trú cũng được xét tuyển vào các trường sở tại.
Dựa vào đó, nhiều phụ huynh đã tìm cách cho con đăng ký nhờ hộ khẩu
người thân quen ở địa bàn phường có trường họ muốn chạy, có người con
mới vào Mẫu giáo đã có kế hoạch tạm trú nhờ nhà người quen để chạy vào
lớp 1. Cũng chính từ sự giản đơn trong việc làm tạm trú nên số học sinh
đăng ký trái tuyến hàng năm vào các trường thuộc Tiền An và Ninh Xá luôn
trong tình trạng quá tải, cố mấy cũng không thể đáp ứng được yêu cầu.
Cũng chính vì không thể đáp ứng hết mọi yêu cầu trái tuyến cho học sinh
đã buộc các phụ huynh phải bước vào cuộc chạy đua âm thầm nhưng vô cùng
quyết liệt. Chưa biết việc nhiều phụ huynh lợi dụng các mối quan hệ,
thậm chí cả tiền bạc để chạy trường cho con thực hư đến đâu, nhưng rõ
ràng nhiều năm qua ngành GD-ĐT TP Bắc Ninh vẫn thường xuyên bị rơi vào
thế khó xử. Ông Nguyễn Văn Hải, Trưởng phòng GD-ĐT TP Bắc Ninh bộc bạch:
Có phụ huynh nhờ Hiệu trưởng, rồi nhờ tôi không được tìm cách nhờ cả
cấp trên. Khi cấp trên có ý kiến tất nhiên chúng tôi bị rơi vào thế khó
xử, nhận các cháu vào thì sai quy định còn không nhận thì cũng rất khó.
Vì vậy cách tốt nhất của lãnh đạo phòng và một số Hiệu trưởng là cứ đến
mùa tuyển sinh là tắt máy điện thoại, hoặc sử dụng số máy khác, thậm chí
nhà riêng phải luôn vờ khóa cửa ngoài để tránh bị phiền hà.
Theo tìm hiểu của PV, xung quanh chuyện chạy trường có những tình
huống rất bi hài. NGƯT Vũ Thị Hằng, nguyên Hiệu trưởng Trường Tiểu học
Ninh Xá cho biết: Từ quy định học sinh thường trú và cả tạm trú (trước
đây) ở đâu thì được học tại đó, nhiều phụ huynh bằng cách này cách khác
đã chạy được hộ khẩu cả gia đình về Ninh Xá, mà ở mặt phố hẳn hoi. Theo
quy định thì những học sinh này đương nhiên được nhận học. Nhưng trong
quá trình kiểm tra hồ sơ, chúng tôi phát hiện có phụ huynh khai hộ khẩu
thì ở xã Phong Khê, nơi thường trú đường Ngô Gia Tự phường Ninh Xá,
nhưng nghề nghiệp thì vẫn… làm ruộng. Thật ngớ ngẩn hết cỡ, tất nhiên
trường không thể nhận những học sinh kiểu như vậy được. Có phụ huynh
chạy được cho con vào lớp 1 chưa thỏa lại tiếp tục tìm cách chạy cho con
vào lớp cô A, cô B, cô C… Tóm lại mọi rối rắm quanh chuyện chạy trường,
chạy lớp đều từ phụ huynh mà ra cả.
KHÔNG CÓ TRƯỜNG NÀO TỐT NHẤT!Trước câu hỏi có hay không việc phân biệt đẳng cấp chất lượng giáo
dục giữa các trường trong khu vực TP Bắc Ninh, Trưởng phòng GD-ĐT Nguyễn
Văn Hải khẳng định: Ngoài Trường
THCS Nguyễn Đăng Đạo do đặc thù là
trường chất lượng cao, tuyển sinh theo cách riêng giống như các trường
THCS chất lượng cao cấp huyện, thì TP Bắc Ninh không có trường nào tốt
nhất cả. Bởi lẽ chất lượng giáo dục phụ thuộc vào đội ngũ giáo viên thì
TP Bắc Ninh chính là nơi có đội ngũ giáo viên trên chuẩn cao nhất tỉnh,
đồng bộ nhất ở tất cả các bộ môn, lại thường xuyên có sự luân chuyển
giáo viên giữa các trường nên không thể nói là trường nọ tốt hơn trường
kia được.
Khi chúng tôi lật lại vấn đề vậy tại sao những năm qua các trường
thuộc phường Tiền An, Ninh Xá (những nơi bức xúc nhất về vấn nạn chạy
trường) vẫn luôn dẫn đầu về chất lượng giáo dục, thì ông Nguyễn Văn Hải
giải thích như sau: Ninh Xá, Tiền An, Suối Hoa là những phường thuộc
trung tâm tỉnh lỵ, học sinh ở đây phần lớn là con em cán bộ hoặc những
gia đình khá giả nên các em có điều kiện học tập tốt hơn học sinh vùng
nông thôn hoặc vùng ven thành phố. Đầu vào tốt thì đương nhiên chất
lượng giáo dục toàn diện của các trường đó sẽ nâng lên. Chứ không hoàn
toàn do các trường này nhờ có giáo viên tốt mới dẫn đầu về chất lượng
giáo dục.
Nhằm hạn chế thấp nhất những phiền phức xung quanh việc chạy trường,
từ năm học 2011-2012 Phòng GD-ĐT TP Bắc Ninh quy định cho các trường chỉ
tuyển những học sinh có hộ khẩu thường trú (thay vì tạm trú như trước
đây), mà phải là thường trú lâu dài (có cán bộ làm công tác phổ cập giáo
dục của phòng trực tiếp đi thẩm định). Kiên quyết không tuyển những học
sinh trái tuyến từ phường nọ sang phường kia tránh để lại những hậu quả
xấu như nhiều năm trước. Cách làm này bước đầu đã có những hiệu quả
nhất định. Nhiều phụ huynh sau khi đôn đáo khắp nơi, nhờ cậy nhiều người
không được đã phải bỏ cuộc. Tình hình tiếp tục như sáng sủa hơn khi
Trường Tiểu học Suối Hoa đã được khởi công xây dựng vào đầu tháng 6 vừa
qua, dự kiến sẽ khánh thành và bắt đầu hoạt động từ năm học 2012-2013.
Khi đó học sinh Tiểu học Suối Hoa sẽ không phải học nhờ ở Trường Tiểu
học Tiền An, còn Trường Tiểu học Tiền An cũng sẽ không phải chịu cảnh
quá tải ghê gớm như hiện nay nữa.
Tìm cho con một chỗ học tốt là mong muốn chính đáng thể hiện trách
nhiệm lớn lao của các bậc làm cha, làm mẹ. Nhưng bằng mọi cách để chọn,
nói chính xác là “chạy” bằng được cho con vào ngôi trường mà họ, hoặc
chỉ đơn thuần là dư luận cho là tốt nhất như hiện nay ở một số phường
trên địa bàn TP Bắc Ninh, thì quả là điều khiến chúng ta phải suy ngẫm.
Để chấm dứt những chuyện bi, hài không đáng có, ngành GD-ĐT cần phối hợp
chặt chẽ với các ngành hữu quan tuyên truyền giúp các tầng lớp nhân dân
nhận thức đúng đắn vấn đề này, chỉ có như vậy mới dần xóa được vấn nạn
chạy trường, chạy lớp. Hay nói đúng hơn là trả lại sự công bằng, minh
bạch cho hệ thống giáo dục công lập nói chung trên địa bàn thành phố.
Bài, ảnh:
Thanh Tú